Trasa nr.1
Grunwald- Św Lipka- Mamerki- Giżycko- Galindia ( 220 km)
Święta Lipka
(czas zwiedzania ok. 60min wraz z koncertem organowym)
więcej info na stronie http://www.swlipka.org.pl
Znajduje się tutaj jedno z najbardziej znanych w Polsce sanktuariów maryjnych. Świętolipska bazylika pw. Nawiedzenia NM Panny wraz z obejściem krużgankowym i klasztorem jest jednym z najważniejszych zabytków baroku w północnej Polsce.
SEZON LETNI (MAJ – WRZESIEŃ)
Prezentacje organów świętolipskich:
Niedziele i święta: 10.30, 12.30, 13.30, 15.30, 16.30
Dni powszednie: 9.30, 10.30, 11.30, 13.30, 14.30, 15.30, 16.30, 17.30
W soboty popołudniu prezentacje mogą być odwołane, jeżeli w Bazylice ma miejsce ślub.
Prezentacja nie odbywa się, jeżeli jest na niej mniej niż 10 osób.
Kwatera Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (OKH) w Mamerkach
(czas zwiedzania ok. 3h)
więcej info na stronie http://www.mamerki.com/
W Mamerkach, na Mazurach, nad Kanałem Mazurskim, około 8 km od Węgorzewa, 22 km od Giżycka, 25 km od Kętrzyna, a 18 km od Gierłoży znajduje się jeden z najlepiej zachowanych w Polsce kompleks niezniszczonych bunkrów niemieckich z okresu II wojny światowej – Kwatera Główna Niemieckich Wojsk Lądowych (OKH). W latach 1940-1944 zbudowano dla potrzeb 40 najwyższych generałów i feldmarszałków, 1500 oficerów i żołnierzy Wehrmachtu około 250 obiektów, w tym 30 schronów żelbetonowych, które niezniszczone zachowały się do naszych czasów.W skład kompleksu wchodzi bunkier „gigant”, którego ściany i stropy mają grubość 7 metrów. W bunkrze tego typu mieszkał podczas wojny Adolf Hitler. Korytarze i wnętrza schronów są niezniszczone i dostępne dla turystów. Zachowały się zejścia do kanałów oraz cały kanał techniczny łączący bunkry numer 28 i 30. Niemcy nie zdążyli wysadzić schronów, zostały one opuszczone bez walki przez wojska Wehrmachtu w styczniu 1945
Giżycko
Nie będę się rozpisywał – bo wiadomo, gdzie to znaleźć ;) Polecę może kilka atrakcji, które są naprawdę warte zwiedzenia.
1. Twierdza Boyen – twierdza o kształcie gwiazdy, zbudowana w latach 1844-1856 z rozkazu króla Fryderyka Wilhelma IV. Ten ważny obiekt strategiczny położony jest w zachodniej części Giżycka, na wąskim przesmyku pomiędzy dwoma dużymi jeziorami mazurskimi – Kisajno (południowa część kompleksu Mamr) i Niegocin.
Wzniesiona została na obszarze Prus Wschodnich liczącym ok. 100 ha i stanowiła główne ogniwo w łańcuchu umocnień zamykających od wschodu dostęp na teren państwa pruskiego.
Więcj info na stronie : http://www.boyen.gizycko.pl/
2. Wieża Ciśnień – zwana Wodną Wieżą, wybudowana w 1900 r., zaopatrywała Giżycko w bieżącą wodę, aż do roku 1997. Znajduje się na wzgórzu przy skrzyżowaniu ulicy Warszawskiej i Wodociągowej. W całości zbudowana z czerwonej nie otynkowanej cegły, w stylu neogotyckim, z ciekawymi sklepieniami zewnętrznymi wokół jej korony.
Więcj info na stronie : http://www.wieza-gizycko.pl/
3. Most Obrotowy na kanale Łuczańskim w Giżycku
Most obrotowy zbudowany został w 1860r. w celu zapewnienia dogodnego połączenia miasta z Twierdzą Boyen (1843-1855), przez firmę Bechelt C.O. Grundberg und Shel z Zielonej Góry. XIX-wieczny zabytek znajduje się na kanale Łuczańskim, łączącym jez. Niegocin i Kisajno.
Więcj info na stronie : http://most.obrotowy.pl
Od 28 kwietnia do 6 maja i od 1 czerwca do 16 września most będzie otwierany dla ruchu wodnego i przejezdny dla ruchu kołowego w niżej wymienionych godzinach:
Otwierany dla ruchu wodnego:
8.10 – 8.30
10.35 – 11.00
12.30 – 13.00
13.45 – 14.45
15.50 – 17.20
18.30 – 19.00
Przejezdny dla ruchu kołowego:
8.35 – 10.30
11.05 – 12.25
13.05 – 13.40
14.50 – 15.45
17.25 – 18.25
19.05 – 8.05
Galindia – Mazurski Eden
(czas zwiedzania – dowolny J )
Nad jeziorem Bełdany stoi jeden z najoryginalniejszych mazurskich pensjonatów. Odwiedzający ukrytą w Puszczy Piskiej posiadłość cofają się w czasie, trafiając do tajemniczej krainy Galindów – ludu, który zamieszkiwał te ziemie od V w. p.n.e. i zniknął w niewyjaśnionych okolicznościach przed nadejściem Krzyżaków. Średniowieczne kroniki wspominają o nieustraszonym wodzu plemienia, Yzeggusie.
więcej info na stronie: www.galindia.com.pl/
TRASA 2.
Grunwald- Pasłęk- Elbląg- Kamionek wielki- Tolkmicko- Frombork ( 150km )
- PASŁĘK
- Zamek krzyżacki, zbudowany ok. 1320 r., wielokrotnie odbudowywany w XIV i XVI w. oraz po 1945. Zamek zniszczony podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1521 r. i pożarem w 1543 r. Odbudowany z dodaniem dwóch skrzydeł: wschodniego i zachodniego oraz dwóch narożnych wież. W 1945 zniszczony, odbudowany w latach 60. XX w., z przeznaczeniem na cele kulturalne. Obecnie zamek składa się z trzech skrzydeł, otaczających prostokątny dziedziniec otwarty od południa. Skrzydło północne flankują wieże.
- Gotycki kościół pod wezwaniem świętego Bartłomieja pochodzący z pierwszej połowy XIV w., a rozbudowany w XVI. Niegdyś wieże wieńczył barokowy hełm, lecz w 1922 uległ on spaleniu i zastąpiono go obecnym dachem siodłowym. Wystrój wnętrza w większości neogotycki. Barokowy ołtarz główny autorstwa rzeźbiarza Izaaka Rigi z Królewca z 1687 r., barokowa ambona i konfesjonał tego samego autorstwa co ołtarz, organy wykonane przez gdańskiego mistrza Hildebrandta z 1719 r. [1]
- Mury miejskie z basztami (Wieża Kamienna) i bramami (Brama Młyńska), zbudowane pomiędzy XIII a XV w., otaczają Stare Miasto.
- Kilkanaście kamieniczek z XVIII i XIX w. (ul Chrobrego, Dąbrowskiego, Osińskiego, Sienkiewicza).
- Gotycki ratusz pochodzący z XIV w., przebudowany w XVI, a odbudowany w 1960 roku. Późnorenesansowe szczyty pochodzą z XVII w. Posiada podcień wsparty na trzech kolumnach.
- Neogotycki kościół św. Józefa, obecnie cerkiew greckokatolicka.
- Renesansowy kościół św. Jerzego, obecnie wspólnie użytkowany przez społeczność ewangelicką (jako kościół filialny parafii w Ostródzie) oraz prawosławną (jako parafialna cerkiew pw. św. Onufrego).
ELBLĄG
- Kościół katedralny św. Mikołaja, XIII-XV wiek, przebudowany po pożarze spowodowanym wyładowaniem atmosferycznym 26 stycznia 1777, z cennym wyposażeniem wnętrza (późnogotyckie tryptyki, gotyckie drewniane figury apostołów w nawie głównej, chrzcielnica brązowa z 1387, gotycki relikwiarz Krzyża św., płyty nagrobne z połowy XIII wieku)
- Brama Targowa z 1309 i pozostałości fortyfikacji miejskich,
- Kanał Elbląski
- Ścieżka kościelna
- kościół podominikański NMP, XIII-XVI wiek (obecnie Galeria „El”), częściowo zburzony w 1945, zrekonstruowany w latach 60.; dawny ołtarz główny zachował się kościele katedralnym, pozostałe wyposażenie (prospekt organowy, epitafia, empory) uległo zniszczeniu.
- Kościół św. Wojciecha,
- Kościół Bożego Ciała, XIII-XV wiek (przed pożarem z 1405 istniał tu kościół św. Jerzego wraz z lapidarium),
- Kościół Świętego Ducha, XIV wiek
- Kościół św. Antoniego, XIV wiek
- Kościół bł. Doroty, szachulcowy z XVIII wieku, przeniesiony z Kaczynosu
- Kościoł św. Jerzego, 1 połowa XIV wieku
- Kościół św. Pawła Apostoła, 1895
- Kościoł św. Trójcy, 1838
- Kościół polskokatolicki Dobrego Pasterza, 1880-1890
- Pałac Augusta Abbegga
- Muzeum w Elblągu
- Zespół dawnego zamku i podzamcza
- kamienice późnogotyckie, renesansowe i manierystyczne (w większości zniszczone w 1945)
Kamionek Wielki – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Tolkmicko na obszarze Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej i nad Zatoką Elbląską. Kamionek Wielki leży na trasie nadzalewowej linii kolejowej Elbląg-Frombork-Braniewo (obecnie zawieszonej) i przy drodze wojewódzkiej nr 503.
Tolkmicko
W Tolkmicku znajduje się około dziesięciu zabytków znajdujących się pod opieką konserwatora.
- układ urbanistyczny miasta (XIII-XX wiek)
- kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła z XV wieku
- kościół polskokatolicki pw. Matki Bożej Anielskiej (parafialny)
- kaplica cmentarna z I poł. XV wieku
- baszta gotycka oraz pozostałość murów obronnych z XIV wieku
- dworzec kolejowy z 1867 roku
- domy z XIX-XX wieku
- budynek szkoły podstawowej i gimnazjum z początku XX wieku
- kapliczki przydrożne na drogach wyjazdowych z miasta
Frombork
- Zespół katedralny na wzgórzu złożony z katedry i obwarowań katedralnych, otoczony budynkami dawnych kanonii
- Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja
- Wieża Radziejowskiego, w której znajduje się wahadło Foucaulta
- Prywatna wieża Kopernika, niesłusznie uważana za jego dawne obserwatorium, a w rzeczywistości będąca jego formalnym mieszkaniem wewnątrz murów obronnych zespołu katedralnego na wypadek wojny
- Muzeum Mikołaja Kopernika
- 6 kanonii zewnętrznych z XVII-XVIII w., w tym kanonia św. Stanisława zbudowana na fundamentach starszego budynku należącego do Kopernika i będącego jego codziennym mieszkaniem
- Cmentarz kanonicki
- Nowy pałac biskupi
- Dawny kościół parafialny św. Mikołaja
- Zespół poszpitalny św. Ducha i kaplica św. Anny – Muzeum Historii Medycyny
- Kościół poewangelicki, obecnie pogrzebowy
- Kapliczka przydrożna św. Jerzego przy ul. Braniewskiej
- Baszta Żeglarska z XV w.
- Wieża wodociągowa z XVI w., przebudowana w XVII-XVIII w.
- Kanał wodny z początku XIV w.
- Domy z XVII-XVIII w.
TRASA 3
Grunwald- Olsztynek- Nidzica- Działdowo- Dąbrówno- Grunwald (110km)
Olsztynek
Zabytkami godnymi uwagi są: gotycki kościół z XIV wieku i pozostałości murów miejskich z basztami z XV w. (budowane po 1415 roku), a przede wszystkim zamek krzyżacki. Wartym uwagi jest też układ urbanistyczny Starego Miasta, oraz pojedyncze domy z początku XX wieku. W mieście znajduje się skansen – Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny.
Według rejestru zabytków KOBiDZ na listę zabytków wpisane są obiekty:
- założenie urbanistyczne, XIV-XIX, nr rej.: 586 z 20.02.1961 i z 12.06.1968
- kościół par. pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Chopina 1, 1888,
- plebania, ul. Chopina 7, 2 poł. XIX, nr rej.: A-4490 z 16.01.2008
- kościół, ob. galeria MBL, XIV, XVII-XVIII, nr rej.: 214 (O/15) z 25.11.1956 (dec. ruiny)
- cmentarz rzym.-kat., ob. komunalny, ul. Grunwaldzka, XIX, nr rej.: 3853 z 7.10.1987
- cmentarz ewangelicko-augsburski, ob. komunalny, ul. Mrongowiusza, XIX, nr rej.: 3854 z 7.10.1987
- cmentarz ewangelicko-augsburski, ob. komunalny, ul. Pionierów, Kamienna, Szeroka, 1 poł. XIX, nr rej.: 3852 z 7.10.1987
- zamek, ob. szkoła, 1 poł. XIV, XVII-XIX, nr rej.: 597 z 7.06.1961 oraz 1232 z 12.06.1968
- mury obronne, XIV, nr rej.: 213 (O/14) z 24.11.1956
- ratusz, Rynek 1, 1915-1923, nr rej.: 2624 z 19.01.2001
- magazyn, ul. Składowa 9, 1914, nr rej.: 4234 z 2.11.1992
- wodociągowa wieża ciśnień, komunalna, ul. Górna 1, 1906, nr rej.: 2629 z 16.03.2000
- wodociągowa wieża ciśnień, kolejowa, ul. Kolejowa, 1935, nr rej.: 4224 z 18.09.1992
- SKANSEN- http://www.muzeumolsztynek.com.pl/
Nidzica
- gotycki zamek krzyżacki z XIV wieku, rozbudowany w XV wieku, zniszczony w 1945, po wojnie odbudowany.
- ratusz z XIX wieku
- domy i spichlerz z XIX wieku
- kościół pod wezwaniem św. Wojciecha z XIV wieku (poewangelicki)
- klasztorek
- Kościół Ewangelicko-Augsburski św. Krzyża z XIX wieku
- Browar Zamkowy z XIX wieku
- fragmenty murów obronnych z basztami
Działdowo
- kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (poewangelicki) – pierwotnie gotycki (XIV wiek), później niszczony i odbudowywany, dziś neobarokowy; Kościół farny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego stoi na końcu ulicy Kościuszki. Powstał on wkrótce po założeniu miasta. Wraz z reformacja w Prusach stał się świątynia protestancką. Pod koniec lat 70. XX wieku został sprzedany państwu, a kilka lat później kupili go katolicy. Średniowieczny rodowód mają mury nawy i wieży. Budowla niszczona w czasie kolejnych wojen i pożarów stopniowo traciła pierwotny charakter. Jej dzisiejszy wygląd jest rezultatem odbudowy z lat 1927-30. Charakterystycznym elementem wnętrza są balkony z trzech stron nawy – pozostałość po czasach protestanckich. Warto zwrócić również uwagę na niedawno odbudowane organy z 1931 roku, zbudowane przez Józefa Goebla z Gdańska.
- kościół pw. św. Wojciecha – neogotycki z 1896 r.
- Zamek Krzyżacki (XIV wiek)
- ratusz (XVII wiek)
- rynek z zabudową wokół ratusza XVIII-XIX wiek:
Dąbrówno
- Ruiny zamku krzyżackiego. Zamek wybudowany w 1319 r. (skrzydło północne). Po lokacji miasta zamek włączono do systemu obwarowań miejskich. W 1410 zamek został spalony, odbudowany następnie w początkach XVI w.. W latach 1683–1696 Finckensteinowie przebudowali go na barokową rezydencję, dobudowując skrzydło wschodnie i południowe, a całość otoczono parkiem. W wieku XX zamek przeszedł na własność rodziny Straussów, która zamieszkiwała to do 1945 r., kiedy zamek został spalony i zrujnowany
- Kościół parafialny (obecnie metodystyczny), zbudowany w latach 1325–1350, przebudowywany w XVII i XVIII w., szczyt zachodni neogotycki (1842). W 1697 dobudowano mauzoleum Finckenstenów. Nad wejściem do zakrystii znajduje się barokowa, bogato polichromowana empora rodu Finckensteinów z 1724. Płyty nagrobne Olesnitzów i Finckensteinów z XVi i XVII w. Strop nawy pokrywa barokowa polichromia z ok. 1730, ze scenami: Chrzest w Jordanie, Ostatnia Wieczerza, Pascha oraz postacie proroków i alegorie cnót.
- Kościół katolicki, neogotycki z drugiej połowy XIX wieku.
- Fragmenty murów miejskich z XIV w., zachowały się przy ul. Tylnej, Grunwaldzkiej, przy zamku i wzdłuż jeziora
- Kamieniczki z XIX w. – przy ul. Kościelnej i Kościuszki